GİRİŞ

Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 3.1.2023 tarihli ve 32062 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.4458 sayılı Gümrük Kanununun yönetmelikle düzenlenmesini öngördüğü konuların düzenlendiği, gümrük müşavirleri, yardımcıları ve gümrük çalışanlarının sorumluluklarına ve serbest bölgelere ilişkin düzenlemeler yapıldığı görülmektedir.

Bu bültende yapılan değişikliklere yer verilmiştir.

1. HUKUKİ DÜZENLEMELER

I.1. İstisnai Kıymetle Beyan (Madde 53)

• Gümrük beyannamesinin tescil tarihi itibarıyla mevcut bilgi ve belgelere istinaden beyanda bulunulan ancak tutarı kesin olarak belirlenemeyen depolama, tahmil-tahliye, liman giderleri gibi ithalatta katma değer vergisi matrah unsurları için, en geç söz konusu matrah unsurunun muhasebe kayıtlarına intikal ettirildiği ayı takip eden ayın yirmi altıncı günü akşamına kadar beyanda bulunulur ve vergileri de aynı süre içinde ödenir.

I.2. Gümrük Beyannamesi (Madde 112)

• Beyanın, bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla yapılması esastır. Ancak, beyanın elektronik imzayla yapılamayacağı istisnai haller Bakanlıkça belirlenir. Hükmün yürürlük tarihi 1.2.2023 tarihidir.

• İhracat ve antrepo rejimlerine ilişkin gümrük beyannamesinin kağıt ortamında basımına, ibrazına, yükümlüye verilmesine ve saklanmasına ilişkin olarak ek-14’te yer alan hususlar uygulanmaz. İhracat ve antrepo rejimlerine ilişkin gümrük beyannamesi beyan sahibi tarafından elektronik imza ile imzalanır. Bu beyannameye ilişkin gümrük idaresince gerçekleştirilen tüm işlemler elektronik imza ile yapılır. Bu şekilde işlem yapılan beyanname beyan sahibi ile elektronik ortamda paylaşılır ve gümrük idaresi tarafından elektronik ortamda saklanır. Hükmün yürürlük tarihi 1.2.2023 tarihidir.

I.3. Beyannameye Eklenecek Belgeler (Madde 114)

• Yeşil hattan yararlanma hakkı bulunan yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahibi kişiler adına tescil edilen gümrük beyannamelerinin 44 no.lu kutusuna birinci fıkrada belirtilen belgeler kaydedilir. Muayene türü yeşil hat olarak belirlenen gümrük beyannamelerine birinci fıkrada belirtilen belgeler eklenmez. Ancak, ihracat ve antrepo rejimlerine ilişkin gümrük beyannameleri hariç olmak üzere muayene türünün sarı veya kırmızı hat olarak belirlendiği durumlarda 44 no.lu kutuya kaydedilen belgeler gümrük beyannamesi ile birlikte gümrük idaresine ibraz edilir. Hükmün yürürlük tarihi 1.2.2023 tarihidir.

• İhracat ve antrepo rejimlerine ilişkin gümrük beyannamesi eklerinin veri işleme tekniği yoluyla verilmesi esastır. Uluslararası düzenlemelerden kaynaklanan yükümlülüklerden ya da Bakanlıkça belirlenecek durumlardan kaynaklı olarak kağıt ortamında onaylanması gerekenler dışındaki ekli belgeler gümrük idaresine kağıt ortamında ibraz edilmez. Gümrük idaresince gerek görülmesi halinde beyanname eki belgelerin aslı istenebilir. Hükmün yürürlük tarihi 1.2.2023 tarihidir.

• 112 nci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca beyan sahibi ile elektronik ortamda paylaşılan ihracat ve antrepo rejimlerine ilişkin gümrük beyannamesi elektronik olarak, bu beyanname eki belgeler ise belge aslının bulunduğu ortama göre kağıt veya elektronik olarak Kanunun 13 üncü maddesi çerçevesinde beyan sahibi tarafından saklanır. Hükmün yürürlük tarihi 1.2.2023 tarihidir.

I.4. Basitleştirme İzinleri İçin Yetkili Makamlar (Madde 231)

• Basitleştirme izni vermeye Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yetkilidir. Gümrük ve dış ticaret bölge müdürlükleri kapsamlı teminat izni vermek için yetkilendirilebilir.

I.5. Rejimin Kapatılma Başvurusu (Madde 325)

• İzin belgesinde öngörülen süre içerisinde veya en geç bu sürenin sona erdiği tarihten itibaren; Şartlı muafiyet sisteminin kullanıldığı dahilde işleme rejiminde üç ay, gümrük kontrolü altında işleme rejiminde ise bir ay içerisinde rejimin kapatılması için, Serbest bölgelerde bulunan eşya için, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesine ilişkin beyanname verilmesi halinde Kanunun 70 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde gümrük işlemlerinin bitirilmesi gerekir. Belirtilen süre içinde eşyanın gümrük işlemlerinin bitirilmemesi halinde bu sürenin aşıldığı tarihten itibaren beyan sahibine, aşılan her gün için Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.

I.6. İzin (Madde 513)

• Ekonomik yönden ihtiyaç olması halinde, ön izinle açılacak geçici depolama yerlerinde geçici depolama yeri açma talebinde bulunan kişinin liman işleticisi olması, geçici depolama yeri için 10.000.000 TL tutarında teminat verilmesi, geçici depolama yerinin mutat yolların izlenmesi kaydıyla liman işleticisinin gümrük işlemlerinin gerçekleştirildiği ve limanın bağlı bulunduğu gümrük müdürlüğüne en fazla 20 km mesafede olması şartlarıyla, yedinci fıkrada belirtilen kapalı alan şartı aranmaksızın geçici depolama yeri açılmasına izin verilebilir.

I.7. Geçici Depolama Yeri İşleticilerinin Gümrüğe Karşı Sorumlulukları (Madde 515)

• Eşyanın geçici depolama yerine giriş ve çıkışına ilişkin kayıtlar, asgari olarak;

1. Eşyanın girişindeki beyan veya belge numarası ve tarihini,
2. Giriş tarihini,
3. Girişteki eşya miktarını,
4. Eşyanın çıkışındaki beyan veya belge numarası ve tarihini,
5. Çıkış tarihini
6. Çıkıştaki eşya miktarını
7. Eşyanın geçici çıkartılması halinde buna ilişkin bilgileri

içerecek şekilde, geçici depolama yeri işleticilerince eşyanın girişine ve çıkışına eş zamanlı olarak bilgisayar ortamında tutulur. Bu kayıtlar her zaman gümrüğün denetlemesine hazır halde bulundurulur.

I.8. Yatırım İzni (Madde 518)

• Yatırım izni yalnızca kamu kuruluşları ve belediyeler ile 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş, asgari iki yıldır faaliyette bulunan, 15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın EK-1’inde yer alan Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler başlıklı tablosunda sayılan ve ödenmiş sermayesi;

1. ve 2. Bölge kapsamındaki iller için 10.000.000 TL,
2. ve 4. Bölge kapsamındaki iller için 5.000.000 TL,
3. ve 6. Bölge kapsamındaki iller için 3.000.000 TL,

olan anonim ve limited şirketlere verilebilir. Asgari iki yıldır faaliyette bulunma ve ödenmiş sermaye miktarının tespitinde, anonim ve limited şirketlerde unvan değişikliği veya şirket birleşmeleri göz önünde bulundurulur.

I.9. Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirinin Sorumluluğu ve Uygulama Esasları (Madde 577)

• Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri yanlarında gümrük müşavir yardımcısı ve stajyer çalıştırabilirler. Stajyer, gümrük müşavir yardımcısı tarafından yapılması gereken iş ve işlemleri yapamaz. Bu şekilde davrandığı tespit edilenlerin stajına son verilir ve bu kişiler bir daha yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında çalıştırılamaz. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin yanlarında çalışan gümrük müşavir yardımcıları;
• Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerince özel ve genel antrepo eşya giriş ve çıkış işlemlerinin tespitiyle ilgili olarak görevlendirilen gümrük müşavir yardımcılarının Kanunun 228 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen şartları haiz olmaları kaydıyla, yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında çalıştıkları süreler değerlendirmeye alınır.
• Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerince staj amacıyla çalıştırılan kişilerin, yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri yanında çalıştıkları süreler, Kanunun 227 nci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen staj süresinden sayılır.

I.10. İtirazın Karara Bağlanmasından Önce Eşyanın Çekilebilmesi (Madde 587)

• Düşük kıymet beyanı şüphesiyle kıymet araştırması yapılan hallerde yükümlünün beyanına göre yapılan vergi tahakkukları ile gümrük idaresince tahakkuk ettirilen bütün vergiler arasındaki farkın teminata bağlanması.