GİRİŞ
Ukrayna’da başlayan savaş gerek Ukrayna’nın bir liman ülkesi olması gerekse de kuzey ülkelerine giden ticaret yolunda önemli bir yer olması dolayısıyla taşımacılık alanında bir çok soruyu getirdi. Baltic and International Maritime Council
(“BİMCO”), Ukrayna’daki durum hakkında bir bildiri yayımladı.

(https://www.bimco.org/insights-and-information/contracts/20220224-ukraine-situation

 

UKRAYNA DURUMU – SÖZLEŞME UYGULAMALARI

Bu kısa kılavuz, BIMCO hükümlerine odaklanarak, Rusya-Ukrayna ihtilafındaki gelişmeleri takiben sözleşme taraflarının yükümlülüklerini ve haklarını etkileyebilecek bazı önemli konuları vurgulamaktadır. Her durumda, taraflar mevcut ve gelecekteki durumlar için sözleşme şartlarını dikkatlice gözden geçirmeli ve herhangi bir şüphe varsa, harekete geçmeden önce yasal tavsiye almalıdır.

Çoğu zaman çarter partileri “Savaş Riskleri” maddeleri içerir ve bazıları da “Savaş İptali” maddeleri içerir. Bu maddelerden bazıları onlarca yıl önce yazılmıştır ve çoğu zaman modern çatışmanın doğasını yansıtmamaktadır. Savaş Riskleri ve Savaş İptali maddelerinin ne söylediğine yakından bakmanız ve ifadenin size ne yapma yetkisi verebileceğini veya vermeyebileceğini anlamanız çok önemlidir.

BIMCO, Savaş Riskleri hükümlerinin en son sürümlerinin – time charter için CONWARTIME 2013 ve sefer kiralama için VOYWAR 2013 – kullanılmasını tavsiye eder. Maddeler, devletler tarafından savaş ilanı gerektirmeyen savaş benzeri operasyonları ve düşmanlıkları içeren çok geniş bir “Savaş Riskleri” tanımını içermektedir. Hükümler, sözleşmeden akdedilmeden önce ortaya çıkan Savaş Riskleri için de geçerlidir; bu, maddeyi uygulamak için bir risk artışının gerekli olmadığı anlamına gelir.

Ayrıca, taraflarca kararlaştırılan iki veya daha fazla ülke arasında bir ihtilaf olması durumunda karşılıklı iptal hakları sağlayan BIMCO Savaş İptali Hükmü 2004’ü de öneriyoruz.

1. Donatanlar, Ukrayna ve Rusya Karadeniz ve Azak Denizi sularından geçiş yapmayı reddedebilir mi?

BIMCO’s CONWARTIME 2013 ve VOYWAR 2013 klozları, gemi sahibine, kaptanın/sahibin makul kararına göre gemiyi, mürettebatı ve kargoyu “Savaş Risklerine” maruz bırakacak bir alanda ilerlemeye veya bu alana ilerlemeye yönelik gemi kiralayıcıları tarafından verilen bir emri reddetme hakkını verir. 202 “Savaş Riskleri” tanımı geniştir ve Rusya’nın Ukrayna’daki askeri harekatı BIMCO maddesi bağlamında “savaş” anlamına gelmektedir.

Maddeye başvurmak için yapılan eşik testi, öncelikle bir “Savaş Riski”nin olup olmadığını belirlemek ve ardından gemi için somut bir tehlike olması gereken risk ve tehlike düzeyini değerlendirmektir. Risk derecesinin ve meydana gelme olasılığının karmaşık bir analizine gerek yoktur. Bir durumun tehlikeli olup olmadığı, her bir gemi için tehlikenin niteliğine, ciddiyetine, boyutuna ve yaygınlığına bağlıdır. Dolayısıyla, mevcut şartlar altında gemi sahiplerinin Ukrayna/Rus Karadeniz ve Azak Denizi sularından geçişi reddetme veya o bölgedeki limanlara uğramayı reddetme hakkına sahip olması gerektiğine inanıyoruz.

2. Donatanlar alternatif taleplerde bulunabilir mi?
Bu bir sözleşme meselesidir. BIMCO Savaş Riskleri maddeleri, gemi sahiplerine, gemi kiralayıcılarından yükleme ve boşaltma aralığında alternatif bir güvenli liman belirlemelerini talep etme hakkı verir. Ancak yine de, bu talep sadece amaçlanan alan/limandaki risk seviyesi gemi için gerçek bir tehlike oluşturacak kadar ise yapılmalıdır. Ukrayna’daki mevcut durumda, mal sahipleri bölgedeki herhangi bir limanın sonuç olarak güvensiz hale geldiğini iddia edebilirler.

3. Bir sefer çarter partisi ve time çarter partisi kapsamında Savaş Riski primlerindeki artışı kim öder?
Bu bir sözleşme meselesidir. BIMCO’nun VOYWAR 2013 ve VOYWAR 2004’ü, donatanların gemileri Savaş Riski tehlikelerine ve bunlara ilişkin ek sigortalara karşı sigortalayabileceklerini ve bunlara ilişkin primleri ödemek zorunda olduklarını belirtmektedir.

Ancak, gemi kiralayanlar tarafından bir Savaş Riski alanından geçmesi emredilirse, kiralayanlar ödedikleri ek primleri donatanlara geri ödemek zorundadır. CONWARTIME 2013 kapsamında, gemi kiralayanlar donatanların Savaş Riski ile ilgili olarak makul olarak ihtiyaç duyacakları ve gemi sahiplerinin normal savaş riski sigortası kapsamını aşan her türlü ek prim ve sigortaları gemi sahiplerine tazmin etmelidir.

4. Bir gemi sahibi, Savaş Riski primlerinde önemli bir artış nedeniyle bir seferi iptal edebilir mi?
Bir sözleşmenin ifasını kârsız hale getiren maliyetlerdeki önemli bir artış, normalde donatanlara çarter partisini feshetme hakkı vermez. Bir sözleşmenin ifa edilmesinin daha külfetli veya pahalı hale gelmesi, sözleşmenin ifa edilmemesi için için yeterli değildir. Bir sözleşmenin ifası, bir sözleşmeyi boşa çıkarmak için haksız olmalıdır.

5. Bir gemi sahibi, mevcut durum nedeniyle bir charter partisini feshedebilir mi?
BIMCO’nun VOYWAR 2013 savaş riski hükümleri, mal sahiplerine, şartların karşılanması koşuluyla charter partisini feshetme hakkı verir. Bir savaş klozunun yokluğunda, gemi sahipleri bir charter partisiniveya seferini iptal etmede veya sonlandırmada ciddi zorluklarla karşı karşıya kalacaklardır.

Akılda tutulması gerekenler:
1- Sefer emirlerini reddedebilmek veya sefer tüzüğü olması durumunda çarter partiyi VOYWAR 2013’e göre feshedebilmek için BIMCO CONWARTIME 2013’ü dahil edin.
2- En son bilgi ve gelişmelerden haberdar olun: Mevcut durumlar ve alınması gereken önlemler hakkında rehberlik ve bilgi almak için BIMCO’nun web sitesine başvurun.
3- Time charter partileri altındaki ticaret alanlarına bir göz atın ve Karadeniz ve Azak Denizi’ni hariç tutun.
4- Hak ve yükümlülüklerin uyumlu olmasını sağlamak için çarter tarafları zincirinde arka arkaya hükümler kullanın.
5- Yeni sefer demirbaşları için: Sigorta primindeki artışı ele alın.
6- Navlun sözleşmeleri için BIMCO savaş riskleri maddeleri kullanılıyorsa: sadece bir sefer olduğunda sözleşmenin feshedilmesini önlemek için Savaş Riskleri Maddesinde “sözleşme” veya “çarter taraf”a yapılan herhangi bir referansın “seyahat” olarak değiştirildiğini kontrol edin. etkilenir.

 

 

– Bu doküman Türkiye’de hukuk alanındaki gelişmeleri paylaşmak amacıyla hazırlanmıştır. Hukuki bir görüş̧, tavsiye veya yönlendirme olarak değerlendirilmemelidir. Özel sorular bakımından hukuki danışman görüşü alınmalıdır.

– © 2022 Ülken Hukuk Bürosu

PDF